Jedną z najpiękniejszych krakowskich tradycji jest pochód Lajkonika – w oktawę Bożego Ciała tańcujący jeździec na drewnianym koniku, ubrany w tatarski strój i otoczony hałaśliwym orszakiem, jak co roku przemierzy trasę ze Zwierzyńca na Rynek Główny. Tutaj odbierze „haracz” z rąk prezydenta miasta i wspólnie wzniosą toast za pomyślność mieszkańców. Upewnijcie się, że zobaczycie malownicze tańce Lajkonika i nie uchylajcie się przed razami jego buławy – przyniosą wam szczęście na cały następny rok!

Początki tego zwyczaju sięgają połowy XVIII wieku, ale popularna legenda wiąże go z ocaleniem Krakowa przed najazdem tatarskim przez dzielnych zwierzynieckich flisaków nazywanych włóczkami. Pochód Lajkonika to jedna z najstarszych i najpiękniejszych tradycji Krakowa, która od kilku wieków przyciąga tłumy widzów. Co roku w oktawę Bożego Ciała barwny orszak włóczków i Tatarów prowadzony przez jeźdźca na sztucznym koniku przemierza trasę między Zwierzyńcem a Rynkiem Głównym rytmie krakowskich melodii. Każdy z widzów oczekuje na uderzenie buławą od Lajkonika, co ma przynieść szczęście na cały kolejny rok. W 2014 roku pochód Lajkonika został wpisany na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Wpis ten jest podstawą, by ta krakowska tradycja mogła być umieszczona na Liście reprezentatywnej niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości UNESCO, na której znajdują się zwyczaje, tradycje i obrzędy z całego świata. 

W 2020 roku z powodu pandemii orszak nie przeszedł ulicami Krakowa, a Lajkonik zaprezentował swoje harce jedynie w Internecie. W kolejnym roku pochód Lajkonika powrócił w wyjątkowej formie – spływu Wisłą. 23 czerwca 2022 roku po dwuletniej przerwie ponownie będzie można spotkać się z Lajkonikiem i jego orszakiem na ulicach Krakowa! Lajkonikowy orszak przy dźwięku krakowskich melodii w wykonaniu kapeli Mlaskoty przemierzy trasę od ulicy Senatorskiej do klasztoru Norbertanek, następnie ulicami Kościuszki i Zwierzyniecką przed Filharmonię Krakowską, by ulicami Franciszkańską i Grodzką przejść do Rynku Głównego, gdzie o godzinie 19.30 na scenie przed Wieżą Ratuszową odbędzie się finałowy taniec Lajkonika i odebranie „haraczu” z rąk Prezydenta Miasta.

Program:

12.15 Po odegraniu Hejnału Mariackiego orszak wyrusza sprzed siedziby Wodociągów Miasta Krakowa przy ulicy Senatorskiej 1 w kierunku placu Na Stawach, przechodzi mostem na Rudawie, a następnie wkracza na dziedziniec klasztoru Norbertanek. Orszak powoli przemieszcza się ulicą Senatorską, gdzie Lajkonik zbiera „haracz” od miejscowych kupców.
13.30–14.45 Harce na dziedzińcu klasztoru. Dzieci, Tatarzy i włóczkowie formują okrąg, w środku którego stoją Lajkonik z chorążym. Odbywa się tutaj również pierwszy tradycyjny taniec Lajkonika z chorągwią. Symbolicznie ukazany zostaje najazd tatarski w postaci bojowego tańca włóczków i Tatarów. Dzieci otrzymują od organizatorów piłeczki, którymi starają się trafić Tatarów z orszaku. Szkoły i przedszkola prezentują tutaj swoje stroje. Lajkonik wręcza upominki przedstawicielom tych placówek w nagrodę za przygotowanie się do widowiska. Następuje krótki odpoczynek w gościnie u ksieni klasztoru.
14.45–15.15 Orszak schodzi na bulwar Rodła i udaje się na przystań flisacką Muzeum Krakowa. Lajkonik z flisakami płyną galarem „Jadwiga” na przeciwległy brzeg, aby odwiedzić komisariat Policji Wodnej. Po powrocie Lajkonika orszak wraca na ulicę T. Kościuszki.
15.15–16.00 Lajkonik wraz z orszakiem maszeruje ulicą Kościuszki, zaglądając do sklepów i innych lokali.
16.00–16.45 Orszak dociera do skweru Konika Zwierzynieckiego, gdzie oczekują grupy dziecięce, które prezentują tańce ludowe. 
16.50–16.55 Orszak przekracza skrzyżowanie ulic Kościuszki i Zwierzynieckiej z aleją Krasińskiego.
16.55–18.10 Orszak maszeruje ulicą Zwierzyniecką w kierunku ulicy Franciszkańskiej. Również tutaj Lajkonik składa wizytę lokalnym kupcom.
18.10–18.20 Przed Filharmonią włóczkowie i Tatarzy tworzą krąg, aby Lajkonik mógł wykonać swój drugi taniec. 
18.30–18.40 Wizyta Lajkonika w pałacu Biskupim. Składanie kwiatów przy pomniku Jana Pawła II. Pokłon Lajkonika z chorągwią.
19.00–19.30 Przemarsz orszaku Lajkonika ulicami Franciszkańską i Grodzką do Rynku Głównego
19.30–20.15 Główna uroczystość na estradzie na Rynku Głównym – Prezydent Miasta Krakowa prof. Jacek Majchrowski wręcza Lajkonikowi należny mu haracz, razem wznoszą toast za pomyślność miasta. Lajkonik wykonuje trzeci taniec z chorągwią. Swój taniec prezentują ponownie włóczkowie i Tatarzy.
20.15–21.00 Przemarsz orszaku Lajkonika wokół Rynku Głównego.