Stawia na samodzielność, kreatywność i działania praktyczne. W ten sposób odkrywanie znAKów historii jest fascynujące, inspirujące i pozostaje w dziecięcej pamięci na lata. Katarzyna Mazur, edukatorka z Muzeum AK opowiada o tym, jak rozbudzić w dzieciach umiłowanie historii.

Edukacja nie kończy się w szkole i jest wiele możliwości, aby dziecko załapało bakcyla wiedzy. W cyklu „Oblicza edukacji” pokazujemy matematykę, biologię, historię, plastykę, technikę w nieco innej perspektywie niż dzieje się to w szkole. Przedstawiamy osoby, które z pasją podchodzą do zajęć z dziećmi i pokazują, jak nauka może być ciekawa, a nawet fascynująca!

Czy lubiła Pani chodzić do szkoły? Czego w niej według Pani brakowało?

Katarzyna Mazur: Raczej tak. Nie przypominam sobie, abym miała jakieś większe problemy z uczęszczaniem do szkoły. Może dlatego, że byłam dzieckiem bardzo ciekawym świata. Lubiłam odkrywać nowe rzeczy. W sposób szczególny zainteresowała mnie historia. I to się nie zmieniło do dziś. Odkrywanie przeszłości jest moją wielką pasją. A czego brakowało mi w edukacji szkolnej? Uważam, że zbyt mało było w niej zajęć praktycznych. Takich aktywności, które pobudzały do samodzielnego rozwiązywania problemów i rozwijały kreatywność. Tego także brakowało mi w czasie zajęć, w których nasza klasa uczestniczyła poza szkołą. Obecnie dzieci i młodzież mogą korzystać z szerokiej i jakże ciekawej oferty edukacyjnej oferowanej przez różne instytucje. Wśród nich warto wspomnieć o Muzeum AK, gdzie obecnie pracuję. W naszej ofercie edukacyjnej znajdują się różne zajęcia warsztatowe, w trakcie, których na młodych odkrywców czeka wiele ciekawych zadań i wyzwań.

Jak rozbudzać zamiłowanie dzieci do historii?

Katarzyna Mazur: To bardzo trudne wyzwanie. Uważam, że bardzo ważna w tym jest rola osób zajmujących się edukacją historyczną. Jeżeli będziemy umieli mówić o przeszłości z pasją, to tym większa szansa, że będziemy mogli zainteresować nią także najmłodszych. Trzeba postarać się przekazywać informację w taki sposób, aby historia mogła być czymś fascynującym i wartym odkrycia. Warto przy tej historycznej narracji sięgnąć po różnego rodzaju środki przekazu, wykorzystywać takie narzędzia i pomoce dydaktyczne, które będą dla młodego pokolenia atrakcyjne. Skorzystanie z różnych nowinek technicznych może okazać się bardzo pomocne w pobudzaniu wyobraźni i przybliżaniu poruszanej tematyki. Myślę, że bardzo inspirujące może okazać się także odwiedzanie miejsc, w których można „doświadczyć” historii (np. samodzielnie poznać pamiątki, dokumenty, przedmioty pochodzące z minionych czasów, a także wziąć udział w aktywnych zajęciach warsztatowych, przybliżających daną tematykę). Jednym z takich miejsc w Krakowie jest Muzeum Armii Krajowej. Nie zapominajmy także o naszym najbliższym otoczeniu. Wielu miłośników historii swoją pasję wyniosło ze swoich rodzinnych domów. Często wpływ najbliższych może być w tej kwestii nieoceniony. Pamiętajmy o tym i doceniajmy historie naszych rodzin.

Dlaczego warto uczyć się dziejów własnego kraju? Co pomaga w nauce historii?

Katarzyna Mazur: Uważam, że znajomość historii swojej Ojczyzny jest bardzo istotna i warto ją poznawać. Przeszłość może być naprawdę fascynująca, a do tego wiele nas nauczyć. Często mówi się, że „historia jest nauczycielką życia” i do tego „lubi się powtarzać”.  W związku z tym doceńmy to, że możemy czerpać z doświadczenia poprzednich pokoleń. Możemy przekonać się, jakie mogą być konsekwencje naszych decyzji. Trzeba poznać losy własnego kraju, aby być świadomym obywatelem. Dobrze obrazują to słowa Marszałka Józefa Piłsudskiego: „Naród, który nie szanuje swej przeszłości nie zasługuje na szacunek teraźniejszości i nie ma prawa do przyszłości”.

W poznawaniu historii pomocne mogą okazać się różnego rodzaju materiały poruszające wspomnianą tematykę. Mam na myśli m.in. książki, filmy dokumentalne, czy też treści umieszczane w Internecie. Ważne by materiały te były przygotowywane profesjonalnie i ciekawie. Na pewno bardzo pomocne może być bezpośrednie spotkanie z historią. Jeżeli mamy taką możliwość, to warto porozmawiać z uczestnikami lub świadkami różnych wydarzeń historycznych. W przypadku, gdyby bezpośrednie spotkanie nie było możliwe, warto zapoznać się z wywiadami umieszczonymi w Internecie. Jest ich naprawdę sporo. Na pewno warto także w czasie naszych podróży odwiedzać miejsca, w których można zetknąć się z historią. Jednym z takich punktów na mapie Krakowa jest także Muzeum AK, do którego serdecznie zapraszam. W naszym mieście znajduje się ponadto wiele innych, często zapomnianych miejsc, z którymi związane są ważne wydarzenia z przeszłości. Nasze Muzeum postara się  przypomnieć o niektórych  z nich. Uchylę rąbka tajemnicy i zdradzę, że szykujemy niespodziankę - w przyszłym roku będzie można skorzystać z opracowanej przez instytucję trasy po Krakowie i dzięki niej poznać historię tych ważnych miejsc. O szczegółach poinformujemy wkrótce.

Co według Pani w kształceniu dzieci jest najważniejsze?

Katarzyna Mazur: Oczywiście ważne jest, aby proponowane dzieciom zajęcia były ciekawe i pobudzały ich kreatywność. Uważam, że istotne jest to, aby w kształceniu nie skupiać się jedynie na „suchym” przekazywaniu wiedzy, ale zaproponować im także działania praktyczne. Należy organizować takie aktywności, które będą pobudzać kreatywność najmłodszych. Uważam, że im więcej samodzielnej pracy przy odkrywaniu różnych zagadnień, tym większa szansa, że zdobyte informacje i umiejętności utrwalą się na dłużej w pamięci dzieci. Uważam, że taki sposób kształcenia jest nie tylko inspirujący, ale także wpływa pozytywnie na samodzielność odbiorcy takich zajęć.

Jakie wydarzenie z dziejów Polski jest Pani najbliższe? Jaka wiąże się z nim historia?

Katarzyna Mazur: Nie jest to dla mnie łatwe pytanie. Tak wiele było ważnych dla Polski wydarzeń. Ze względu na moją pracę szczególnie bliskie są mi wydarzenia z dziejów XX wieku. W tym okresie takim przełomowym dla Polaków wydarzeniem było zakończenie I wojny światowej, a wraz z nim odzyskanie przez Polskę niepodległości. Po 123 latach niewoli. Ponadto, szczególnie ciekawe są dla mnie dzieje Polski w czasie II wojny światowej. Jednym z ważnych według mnie wydarzeń było utworzenie Służby Zwycięstwu Polski. Był 27 IX 1939 roku, więc formalnie obrona kraju jeszcze trwała. Polacy wiedzieli jednak, że nie ma szans na zwycięstwo i kraj wkrótce zostanie zajęty przez najeźdźców. Musieliśmy się zatem przygotować do dalszej walki, prowadzonej już w warunkach okupacyjnych. Co istotne, utworzona wówczas organizacja była zalążkiem Polskiego Państwa Podziemnego. To sekretne, tajne państwo było prawdziwym fenomenem na skalę światową. W żadnym innym okupowanym państwie nie powstał tak rozwinięty ruch oporu. Służba Zwycięstwu Polski jeszcze w 1939 roku została przekształcona w Związek Walki Zbrojnej. 14 lutego 1942 r. organizacja ta przemianowana została na Armię Krajową, będącą ramieniem zbrojnym Polskiego Państwa Podziemnego.  

Muzeum AK to….

Wyjątkowe miejsce w Krakowie, w którym zapoznać się można z historią Polski XX wieku, przede wszystkim w czasie II wojny światowej. Zwiedzający podziwiać mogą unikatowy zbiór eksponatów, m.in. militariów, przedmiotów codziennego użytku, fotografii, listów oraz dokumentów. Są one prezentowane w klimatycznym miejscu: zabytkowym, ceglanym budynku zlokalizowanym przy ul. Wita Stwosza 12. Niegdyś był on częścią Twierdzy Kraków. Przemierzając kolejne fragmenty ekspozycji można zapoznać się z historią II Rzeczypospolitej Polskiej, dowiedzieć się więcej o przebiegu wojny obronnej 1939 roku, a także zagłębić się w historię życia codziennego pod okupacją. Najważniejsza część wystawy stałej poświęcona jest działalności Polskiego Państwa Podziemnego i jego konspiracyjnego wojska- Armii Krajowej. Wszyscy zwiedzający mogą także skorzystać z licznych multimediów: filmów oraz dotykowych ekranów, dzięki którym zapoznać się można z dodatkowymi materiałami np. archiwaliami. Co istotne wystawa jest dostosowana do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.

Muzeum AK w ramach swojej działalności oferuje także możliwość wzięcia udziału w ciekawych zajęciach warsztatowych, w których mogą wziąć udział niemal wszyscy od przedszkolaków po seniorów. Tematyka i rodzaj zajęć są dostosowane do potrzeb i możliwości uczestników. Przedszkolaki mogą m.in. dowiedzieć się więcej o czworonożnych ( i nie tylko) żołnierzach, a także dowiedzieć się dlaczego „orzeł biały to nasz znak”. Uczniowie szkół podstawowych mogą przekonać się na czym polegała służba „ w szeregach Armii Krajowej”, odkryć tajemnice okupowanego miasta, a nawet dzięki udziałowi w grze terenowej postarać się zostać „asem wywiadu”.

Muzeum także zajmuje się przybliżaniem historii naszego miasta. Przygotowaliśmy wyjątkowe zajęcia „W okupowanym Krakowie” - stanowią one połączenie aktywnego zwiedzania oraz warsztatów z grą wielkoformatową. Serdecznie zapraszamy do naszego Muzeum. Zdajemy sobie sprawę, że obecnie organizacja zajęć edukacyjnych poza szkołą jest znacznie utrudniona. Dlatego też, Muzeum AK zdecydowało się na wyjście z misją edukacyjną poza mury instytucji. Małopolskie szkoły mogą zaprosić nas do siebie, a my przygotujemy i przeprowadzimy wybrane zajęcia warsztatowe. Wszyscy zainteresowani mogą także poszerzyć wiedzę korzystając z materiałów przygotowanych przez instytucję w ramach projektu AK-ademia Online. Zostały one umieszczone na stronie internetowej Muzeum pod adresem https://muzeum-ak.pl/ak-ademia-online/. Zapraszamy do skorzystania z naszej oferty.